Według prognoz Komisji Europejskiej już w IV kwartale tego roku nasza gospodarka zacznie się kurczyć. W roku 2023 PKB wzrośnie tylko o 1,5%, a w drugiej połowie roku rozpocznie się pogorszenie koniunktury. Taki stan wpłynie na sytuację przedsiębiorstw, a co za tym idzie plany dotyczące zatrudnienia pracowników.
Jak mówi w wywiadzie dla Spider’s Web Paula Kukołowicz z Polskiego Instytutu Ekonomicznego, obniżenie inflacji odbędzie się prawdopodobnie kosztem spowolnienia gospodarczego. Trudno jednak określić skalę tego spowolnienia oraz jego wpływ na rynek pracy.
W USA już teraz, w wyniku masowych zwolnień przeprowadzonych w firmach technologicznych, pracownicy skarżą się na znaczny spadek zaufania do stabilności zatrudnienia w swojej branży.
Co czeka nas na polskim rynku pracy? Na te pytania nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Prognozy specjalistów pozostawiają jednak cień nadziei dla polskich pracowników.
Rosnące obawy pracowników
Pogarszająca się sytuacja gospodarcza dotyczy w dużej mierze przedstawicieli branży IT, którzy jeszcze kilka miesięcy temu zajmowali wysokie miejsce wśród najbardziej rozchwytywanych specjalistów. W Stanach Zjednoczonych pojawia się coraz więcej publikacji budzących obawy pracowników. Redukcja zatrudnienia sieje zamęt, a wiadomości o masowych zwolnieniach u takich gigantów jak Robinhood lub Oracle skłaniają do postawienia sobie pytania: Czy szykuje się krach na rynku pracy w branży technologicznej?
Według danych Crunchbase, w 2022 roku z sektora technologicznego w Ameryce zwolniono powyżej 32 tysięcy osób. Na początku roku giełda kryptowalutowa Coinbase zwolniła prawie 20% załogi. Dodatkowo firma unieważniła oferty pracy nowozatrudnionych. Kilka miesięcy temu podobna sytuacja wystąpiła w Tesli, gdzie w krótkim czasie zwolniono ponad 200 pracowników.
Szczególny dyskomfort odczuwają pracownicy przedsiębiorstw, które w ostatnim czasie ogłosiły zwolnienia załogi. Z badań wynika, że odsetek osób, które czują większe obawy o swoje bezpieczeństwo zatrudnienia, niż jeszcze przed rokiem, najgorzej wypadają: Compass (95%), Twitter (91%), Robinhood (90%), Instacart (90%) oraz Coinbase (83%).
Business Insider przywołuje historie zaskoczonych pracowników firm z sektora IT, którzy nagle otrzymali wypowiedzenie. Jednym z nich jest kierownik działu IT w Tesli, który opowiada o pojawiających się jeszcze przed zwolnieniem „znakach ostrzegawczych”. W artykule przywołano również wypowiedź kierownika programu w Coinbase, który był jednym z 1100 pracowników zwolnionych po gwałtownym spadku kryptowalut. Niewłaściwa reakcja firmy na trudną sytuację oraz niespełnione obietnice wpłynęły na obniżenie poczucia bezpieczeństwa pracowników. Z kolei historia Quishona Walkera (Rekrutera Tesli), który był jedną z pierwszych zwolnionych osób po ogłoszeniu przez firmę redukcji zatrudnienia, pokazuje jak bardzo recesja wpływa na przyszłość zawodową przedstawicieli branży HR.
Jednym z kluczowych aspektów poruszanych w przywołanych historiach jest reakcja pracodawców na trudną sytuację. Niestety opisane historie nie kończą się najlepiej, a wielkie firmy wydają się zupełnie nie radzić sobie z problemami kadrowymi, tracąc przy tym zaufanie kadry i długo kreowany pozytywny wizerunek jako pracodawca.
W jaki sposób zapewnić kandydata o stabilności firmy? Poznaj nasze 9 przydatnych praktyk w osobnym artykule!
Czy czeka nas załamanie na rynku pracy?
Dane zza Oceanu nie napawają optymizmem. Czy rynek pracy zatoczy koło i nagle obudzimy się w dawno zapomnianej rzeczywistości z lat 90.? Prognozy są różne. Na szczęście wielu ekonomistów zauważa światełko w tunelu.
Specjaliści szacują, że choć w wyniku recesji możemy spodziewać się spadku dynamiki płac, to jest małe prawdopodobieństwo, że nadchodzące spowolnienie wywoła masowe zwolnienia. Jak wynika z badań przedstawionych w Miesięcznym Indeksie Koniunktury, redukcja zatrudnienia to jeden z najmniej popularnych scenariuszy radzenia sobie z rosnącymi kosztami wskazywanych przez polskie firmy.
Jak podaje Gazeta Wyborcza, większość firm wciąż bardziej koncentruje się na zatrudnianiu i zatrzymywaniu pracowników, niż na zwolnieniach. Opinię tę potwierdza cytowany przez Rzeczpospolitą Piotr Bielski – główny ekonomista Santander Bank Polska. Jego zdaniem, zakładając, że spowolnienie będzie relatywnie płytkie i krótkotrwałe, nie należy spodziewać się nagłych zmian w zakresie zatrudnienia. Ekspert przewiduje, że przynajmniej do czasu pojawienia się obaw przed trwałym załamaniem koniunktury, firmy najpierw będą ograniczać nowe zatrudnienia, opierać się żądaniom płacowym oraz obcinać liczbę godzin pracy.
Oczywiście będziemy zauważać negatywne skutki na rynku pracy w wyniku recesji. Hamowanie gospodarki może przełożyć się na mniejsze tempo wzrostu płac i oferowane premie. W wyniku braku lub ograniczenia zatrudnienia, mogą pojawić się problemy w znalezieniu pierwszej pracy wśród osób rozpoczynających swoją karierę oraz pracowników o niższych kwalifikacjach zawodowych. Szersze konsekwencje mogą odczuć również specjaliści pracujący w branżach, które są bezpośrednio narażone na skutki kryzysu energetycznego i wojny, np. przedsiębiorstwa, które w dużej skali wykorzystują gaz w procesie produkcyjnym.
Dobra wiadomość jest taka, że mimo, że pracownicy nie będą mieli już tak dużej siły na rynku pracy, jak było to widoczne na początku 2022 roku, to przedstawiciele branży technologicznej są przygotowani do poszukiwania nowej pracy lub szybkiej adaptacji po zwolnieniu. Takiego zdania jest Rick Chen, szef działu PR firmy Blind. Na rynku technologicznym sytuacja wciąż wygląda dobrze, co potwierdzają wyniki ankiety CNBC, według których aż 64% liderów branży technicznej utrzymuje, że coraz trudniej jest znaleźć wykwalifikowaną kadrę na wolne miejsca pracy.
Chen zapewnia, że stanowiska związane z technologią są bezpieczne. Zaleca jednak przemyślenie swojej kariery i poszukanie sposobów na dostosowanie się do nowej rzeczywistości. Warto przemyśleć, co jest dla nas najważniejsze w pracy (rozwój, elastyczny harmonogram pracy, praca zdalna czy work-life ballance) i spróbować zagrzać u pracodawcy miejsce na dłużej.
Bez względu na to, w jakim kierunku sytuacja będzie się rozwijać, w najbliższych miesiącach nasz świat zawodowy może ulec znaczącym zmianom. Warto się do tego przygotować.
Jeżeli chcesz porozmawiać o wyzwaniach związanych z rekrutacją IT, skontaktuj się nami. Podpowiemy jakie kroki warto wprowadzić, żeby skutecznie zatrudniać specjalistów IT.